Bach, Buxtehude en de ciaconna
Vandaag wil ik een compositie voor de veertigdagentijd onder de aandacht brengen van Dieterich Buxtehude (1637-1707), door Bach zeer bewonderd. Het gaat om ‘Jesu, meines Lebens Leben’ (BuxWV 62), gebaseerd op het gelijknamige lied voor de lijdenstijd van Ernst Christoph Homburg. Het is geschreven in de vorm van een ciaconna (ook wel chaconne), een reeks variaties op een steeds herhaald basmotief. In deze vorm heeft Bach ook tal van composities geschreven (aan het slot geef ik daarvan een beroemd voorbeeld). Een erg leuk voorbeeld hiervan is de recente opname van Dianne Heijstee met twee andere blokfluitisten – gespeeld op afstand! – van een ciaconna van A. Falconieri op haar Youtubekanaal (https://www.youtube.com/watch?v=T8214WODlkE).
Een heel mooie uitvoering van Buxtehudes ‘Jesu, meines Lebens Leben’ is van Vox Luminis o.l.v. Lionel Meunier (afkomstig van hun schitterende CD Abendmusiken): https://www.youtube.com/watch?v=UkRzcF4wckg
Als u onder het filmpje op ‘meer weergeven’ klikt, krijgt u nadere informatie over de uitvoering, de tekst van het lied en informatie over de getoonde schilderijen in het filmpje (het eerste schilderij komt toevallig overeen met de afbeelding op het omslag van het laatst verschenen wijkblad ‘Rond de Bethlehemkerk’).
Het is een schitterend koorwerk met een zeer indringende tekst. Ook het amen (vanaf 5:33) is heel bijzonder. Wat mij betreft een van de mooiste amens uit de muziekgeschiedenis.
Op Youtube zijn nog veel meer mooie opnames te vinden, bijvoorbeeld van Anima Aeterna o.l.v. Jos van Immerseel (https://www.youtube.com/watch?v=peBc6OFC7NM).
Het lied staat in het Liedboek onder liednummer 575 (‘Jezus, leven van ons leven’). De Alphense organist Simon Stelling heeft een opname online gezet van de orgelbegeleiding waarbij thuis meegezongen kan worden, nu de samenzang in de kerk momenteel vanwege de huidige omstandigheden niet mogelijk is: https://www.youtube.com/watch?v=-7i-eZcl3r4
De jonge Bach maakte een mooie koraalbewerking over dit lied (BWV 1107, in de Neumeister Sammlung), hier gespeeld door Benjamin Alard (die werkt aan een nieuwe opname van alle orgelwerken van Bach): https://www.youtube.com/watch?v=6HgVHcIhH3c
Nog een toegift, die ik als Rotterdammer niet onvermeld kan laten:
Een heel bijzondere uitvoering van Bachs beroemde Chaconne voor viool (BWV 1004), afgelopen zaterdag op het carillon van de Rotterdamse Laurenskerk gespeeld! https://www.youtube.com/watch?v=MfaDcnEti-M.
Marco Goud
Reacties
Bedankt voor je reactie! Inderdaad ben ik ook een liefhebber van Buxtehude. 'Membra Jesu Nostri' ken ik en is schitterend. Voor wie het niet kent: op Youtube staan vele prachtige uitvoeringen, bijvoorbeeld deze: https://www.youtube.com/watch?v=i1VYgi8Fxu8
Groeten en ook alle goeds,
Marco
Er is inderdaad heel veel mooie (passie-)muziek. Ook trouwens van relatief onbekende componisten. Teveel om op te noemen!
Je bent niet alleen een liefhebber van Bach, maar ook van Buxtehude begrijp ik. Dan ken je ook vast de 'Membra Jesu Nostri'? Zo niet: zeer de moeite waard,
Alle goeds, Herma