Al jaren is hij lid van de VVD, maar nu wordt predikant in opleiding, Gerard Ekelmans is ook raadslid voor de liberale partij in Hilversum. Hoe combineert hij zijn theologie-opleiding met zijn VVD-raadslidmaatschap?
De eerste keer dat Gerard Ekelmans (32) mocht stemmen, in 2010, bracht hij al zijn stemuit op de VVD. Hij had zich verdiept in de programma’s van verschillende politieke partijen en kwam uit bij de liberalen. ‘Die partijbeginselen grepen me direct. Ik dacht: hier staat hoe ik de wereld zie.’
Na zijn stem op de VVD werd hij eerst lid en later bestuurslid van de partij in Hilversum. Woensdagavond is hij daar beëdigd als VVD-gemeenteraadslid. Ondertussen doet hij de opleiding tot predikant aan de PThU, en is hij, voor zover hij weet, ‘de enige en eerste theologiestudent die voor een rechts-liberale partij de politiek ingaat.’
Waarom sluiten die beginselen van de VVD aan bij uw wereldbeeld?
‘Dat zit vooral in het liberale gedachtegoed over de vrijheid van het individu: je krijgt de vrijheid om te zijn wie je bent en waar je je goed bij voelt. De vrijheid om jezelf te ontplooien en te ontwikkelen. En daarbij komt ook een stukje verantwoordelijkheid, niet alleen voor jezelf, maar ook voor de ander. Iedereen moet zich kunnen ontplooien. Dat vond ik bij de VVD: we dragen samen bij aan de samenleving waarin ieder mens zichzelf kan zijn.
Ik sta heel positief in het leven, dat komt ook door mijn geloof. En dat zie ik ook bij de VVD terug; het is een optimistische partij. Onze premier wordt vaak verweten dat hij alles weglacht. Maar ik vind het juist heel krachtig dat wij iemand hebben die zelfs in de moeilijkste omstandigheden een lach op zijn gezicht kan toveren. In mijn ogen doet hij dat nooit ongepast. Dat neemt niet weg dat er mensen zijn die niet meer kunnen lachen in het leven. De juiste balans is nodig en die vind ik bij de VVD.’
Hoe past uw theologie bij uw VVD-lidmaatschap?
‘Ik ben al mijn hele leven christen en ook al geruime tijd liberaal. In het liberalisme als filosofische stroming zie ik veel overlap met mijn persoonlijk geloof. In allebei zie ik de verantwoordelijkheid die we samen dragen terugkomen. Want geloven kun je ook niet in je eentje, maar het liefst samen, in een gemeenschap. En tegelijkertijd wordt het geloof individueel beleefd. In de praktijk kan het zijn dat de VVD af en toe een afslag neemt waarvan ik denk: dat had ik zelf anders gedaan. Maar je hoeft het ook nooit 100 procent eens te zijn met de partij waarvan je lid bent.’
Komen christelijke waarden als barmhartigheid wel terug bij de VVD?
‘Ja, zeker. We hebben in Nederland een sociaal vangnet, waar we als VVD ook gewoon voorstander van zijn. Dat willen wij op een goede manier inrichten, zodat het voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar is. Daar moeten we wel keuzes voor maken. Dat kan op een bepaalde groep mensen onbarmhartig overkomen, maar we moeten kijken hoe de overheid haar middelen zo goed mogelijk kan inzetten.
Ik ga de portefeuille sociaal domein doen, dus ook armoede- en schuldenbestrijding. Volgens mij doet de VVD daar veel voor. Maar als overheid kun je armoede nooit volledig bestrijden, ook al streef je daar wel naar. Je hebt maar een maximaal bedrag aan belastinggeld te besteden, dus je moet kijken hoe je dat zo effectief mogelijk gebruikt.’
Op welke thema’s gaan uw theologie en politiek schuren in uw werk als raadslid?
‘Tijdens de vorige raadsvergadering lag er een motie op tafel om religieuze instellingen meer actief te betrekken bij bepaald beleid. Daar heeft mijn fractie tegen gestemd. Ik denk dat ik het bij zoiets concreets wel moeilijk ga krijgen.
En ook als je kijkt naar de klimaatopgave. Ik vind dat de VVD echt een vergroeningsslag heeft gemaakt, maar hier lokaal hoor ik nog wel eens VVD’ers die er wat klassieker naar kijken. Mocht dat gaan botsen, dan zal ik daar ook wel moeite mee hebben, want zorg voor de schepping - rentmeesterschap, zo’n heerlijke CDA-term - vind ik ook belangrijk. Ik vind dat we goed voor de aarde moeten zorgen.’
Komt uw liberale kant ook terug in uw geloof?
‘Ik behoor tot de progressieve kant van de PKN en ben liberaal in mijn theologische opvattingen. Ik heb een ruim godsbeeld dat aan verandering onderhevig is. En ik geloof dat iedereen zijn eigen geloofsopvatting heeft - al denk ik niet dat liberalen een claim hebben op die gedachte. Ook in de rechterkant van de PKN wordt geaccepteerd dat mensen verschillende geloofsopvattingen hebben. Daarom vind ik de pluriformiteit van de PKN ook zo mooi. Ik kan ervan genieten dat we een orthodoxe stroming én vrijzinnigen hebben binnen de PKN.’
Artikel met toestemming overgenomen van: Nederlands Dagblad (ND), auteur: Hanke van den Broek, 9 maart 2023